Η Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση σε Διεθνές Επίπεδο

Σε διεθνές επίπεδο, η ειδική αγωγή είναι ένας τομέας που απασχόλησε πολύ τόσο τους επαγγελματίες υγείας όσο και το πολιτικό σύστημα. Με κυρίαρχο όπλο τις διάφορες διεθνείς συμβάσεις και διακηρύξεις που ψηφίζονταν ανά τα χρόνια, η υποστήριξη στα άτομα με αναπηρία ήταν συνεχής – αν και πολλές φορές ανασταλτική όσον αφορά στο να ακουστεί η άποψη των ίδιων των αναπήρων.


Για να κατανοηθεί περαιτέρω η ιστορική αναδρομή σε διεθνές πλαίσιο, είναι καλό να αναφερθούν περιληπτικά τα εξής: 

1.     Universal Declaration of Human Rights (1948),

όπου αναφέρει πως ο καθένας έχει δικαίωμα στην εκπαίδευση, στη σκέψη, στην έκφραση, στη θρησκεία, στην ασφάλεια.

2.     Sundberg Declaration on Action and Strategies for Education, Prevention and Integration (1981),

αναφέρεται στο δικαίωμα στην πρακτική και οικονομική στήριξη, στην ανάπτυξη ικανοτήτων και στη δια βίου μάθηση των ατόμων με αναπηρία. 

3.     UN Convention on the Rights of the Child (1989),

καταγράφονται οι τέσσερις βασικές αρχές για τα δικαιώματα των παιδιών.

4.     World Declaration for Education for All (1990),

κατά την οποία εντάσσονται όροι όπως η φτώχεια, ο αναλφαβητισμός, η ανισότητα των φύλων και η πρόσβαση στα σχολεία.

5.     Standard Rules on the Equalization of Opportunities for Persons with Disability (1993),

καταγράφονται 22 κανόνες σχετικά με τα άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

6.     UNESCO Salamanca Statement and Framework for Action (1994),

εντάσσεται το «Σχολείο για όλους».

7.     World Education Forum: The Dakar Framework for Action (2000),

κατά το οποίο καταγράφονται η πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλα τα παιδιά και σε κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα.   



Παναγιώτης Μπαρμπαγιάννης

Εργοθεραπευτής, ΜΕd

Κριτική Παιδαγωγική και Εκπαίδευση Εκπαιδευτικών

Εμψυχωτής Θεατρικού Παιχνιδιού



Ενδεικτική Βιβλιογραφία


Foucault, M. (2004). Η ιστορία της τρέλας (Φ. Αμπατζοπούλου, Μεταφ.). Αθήνα: Ηριδανός.

Freire, P. (2011). Για το δικαίωμα και το καθήκον να αλλάξουμε τον κόσμο. Σε Μ. Νικολακάκη (Επιμ.), Η κριτική παιδαγωγική στον νέο Μεσαίωνα. Αθήνα: Εκδόσεις Σιδέρη.

Goffman, E. (2001). Στίγμα. Σημειώσεις για τη Διαχείριση της Φθαρμένης Ταυτότητας (Δ. Μακρυνιώτη, Μεταφ.). Αθήνα: Αλεξάνδρεια.

Goffman, E. (1994). Άσυλα (Ξ. Κομνηνός, Μεταφ.). Τρίκαλα: Ευρύαλος.

Gray, C. (2003). Κοινωνική προσαρμογή (Ε. Μιχαλέτου, Μεταφ.). Αθήνα: Σαββάλας

Oliver, M. (2009). Αναπηρία και Πολιτική (Θ. Μπεκερίδου, Μεταφ.). Αθήνα: Επίκεντρο.

Thomas, C. (2004). Disability and impairment. In: J. Swain, S. French, C. Barnes and C. Thomas, (eds). Disabling Barriers – Enabling Environments. London: SAGE, pp. 21-27.